Saturday, October 4, 2008

सहमति र सहकार्य अझै फराकिलो पार्नु पर्ने

काठमाडौं, असोज १७ गते । नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी -माले)का स्थायी कमिटि सदस्य केपी शर्मा ओलीले शान्ति प्रक्रियालाई तार्किक निष्कर्षमा पुर्‍याउन र नयाँ संविधान निर्माण गर्न सहमति र सहकार्यलाई अझै फराकिलो बनाउनुपर्ने बताउनुभएको छ ।

पूर्व उपप्रधानमन्त्री समेत रहनुभएका नेता ओलीले सरकारको नेतत्व गरिरहेको र संविधानसभामा सबैभन्दा ठूलो दल रहेको नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी -माओवादी)ले त्यसका लागि पहल गर्नुपर्छ भन्नुभयो ।

रिपोर्टर्स क्लब नेपालको साक्षात्कार कक्षमा शुक्रबार आयोजित साक्षात्कार कार्यक्रममा बोल्दै नेता ओलीले राष्ट्रिय सहमतिको सरकार गठनका लागि अझै पनि प्रयास गर्नुपर्छ र मतभिन्नताको खाडललाई पुर्दै नयाँ संविधान निर्माणमा जुट्नुपर्छ भन्नुभयो ।

"नेकपा -माओवादी) सहमतिमा र्फकन चाहन्छ कि चाहादैन, नयाँ संविधान बनाउन चाहिरहेको छ कि छैन" भन्दै नेता ओलीले जनगणतन्त्रको नाममा पोलपोटीय शासन व्यवस्था एमालेलाई स्वीकार नहुने धारणा राख्नुभयो ।

जनगणतन्त्रको शाब्दिक अर्थप्रति कुनै आपत्ति छैन तर त्यो व्यवस्थाको प्रारुप के हो ? त्यसमा प्रेस स्वतन्त्रता, जनताका मौलिक हक, आवधिक निर्वाचन, बहुदलीय प्रतिस्पर्धा मानव अधिकार, सङ्गठन खोल्ने स्वतन्त्रता हुन्छ कि हुँदैन त्यसबारेमा स्पष्ट धारणा आउनुपर्ने विचार पनि नेता ओलीको छ ।

शिविरमा रहेका माओवादी जनमुक्ति सेनाको समायोजन र पुनस्र्थापना दलहरूबीचको सहमति, शान्ति सम्झौता अनुसार हुने तर राष्ट्रिय सेनाको पुनर्गठन गरेर नयाँ राष्ट्रिय सेना गठन हुन सक्दैन भन्दै पूर्व गृहमन्त्रीसमेत भइसक्नु भएका नेता ओलीले भन्नुभयो- सेनासम्बन्धी विषय संवेदनशील छ, यसमा दलीय स्वार्थलाई माथि राखेर हेरिनु हुन्न ।

सरकारको नेतृत्वमा पुगेपछि नेकपा-माओवादी)ले राष्ट्रिय सुरक्षा संयन्त्र र कर्मचारीतन्त्रलाई विश्वासमा लिएर काम गर्नुपर्छ र विद्रोही हुँदाको जस्तो व्यवहार गर्न नहुने विचार व्यक्त गर्दै नेता ओलीले संविधानसभा हतियार बोकेर जाने ठाउँ नभई बहस गरेर संविधान बनाउने थलो हो, भन्नुभयो ।

शान्ति प्रक्रियालाई निष्कर्षमा पुर्‍याउन अब नेकपा -माओवादी) मात्र होइन हिंसारत सबै पक्षलाई वार्तामा ल्याउनु जरुरी छ, भन्दै लोकतान्त्रिक संविधान निर्माणका लागि सहज वातावरण बनाउने जिम्मेवारी माओवादीको काँधमा रहेको धारणा पनि नेता ओलीको छ ।

विगतमा भएका सहमति र सम्झौताको इमान्दारीपूर्वक कार्यान्वयन गर्न नेकपा -माओवादी)का नेता तत्पर हुनुपर्छ भन्दै नेता ओलीले गैर कानुनी ढङ्गले कब्जा गरिएका घर जग्गा तुरुन्त फिर्ता हुनुपर्छ भन्नुभयो ।

सङ्क्रमणकालीन अवस्थाको शान्ति सुरक्षा व्यवस्थित गर्नु जटिल कार्य हो भन्दै उपप्रधानमन्त्री तथा गृहमन्त्री बामदेव गौतमले गर्नुभएको प्रयास सन्तोषजनक भएको नेता ओलीले बताउनुभयो ।


श्रोत: गोरखापत्र

Thursday, October 2, 2008

रमजान पर्व मनाइयो

काठमाडौं, असोज १६ गते । इस्लाम धर्मावलम्बीले आफ्नो महान चाड इदुल फित्र बिहीबार देशभरि मनाएका छन् ।

मुसलमान समुदायले एक महिनासम्म गरिने रमजान पर्वको उपवास सकेको भोलिपल्ट यो चाड मनाउने गर्छन् । इदको अर्थ खुसियाली हो र रमजान सम्पन्न भएको उपलक्ष्यमा खुसियाली मनाइएकाले यस चाडलाई इदुल फित्र भन्ने गरिएको हो ।

इदका दिन बिहानै नुहाएर नयाँ वस्त्र लगाई मुसलमानले इदगाह अथवा मस्जिद या खुला मैदानमा भेला भएर सामूहिक प्रार्थना गर्छन् । त्यसपछि एकअर्कालाई अंगालो मारेर इदको बधाई र शुभकामना आदानप्रदान गर्छन् ।

इदको विशेष परिकार सेबईका साथसाथै अन्य मिष्ठान्न भोजनद्वारा दिनभरि शुभकामना व्यक्त गर्न आउने पाहुनालाई स्वागत गरिन्छ ।

विपन्न, अशक्त, टुहुरा र असहाय व्यक्तिलाई दान दिएर यस चाडको खुसियालीमा सरिक हुने चलन छ ।

यस वर्ष सेप्टेम्बर १ तारिखदेखि एक महिनासम्मका लागि रमजान महिना सुरु भएको हो । एक महिना पूरा भए पनि चन्द्रमाको दर्शन नगरेसम्म पर्व जारी रहने नियम छ ।

मुस्लीम धर्मावलम्बीले यस पर्वभरि कम बोल्ने, झूठो नबोल्ने, अर्काको ईष्र्या नगर्ने, लोभ नगर्ने, अरूको हानि नपुर्‍याउने, कुरान पढ्ने गर्छन् ।

रमजान महिनालाई तीन भागमा विभाजन गरिएको छ । पर्वको तेस्रो भागलाई महत्वपूर्ण स्थान दिइएको छ । पर्वको तेस्रो भाग अर्थात् १० दिनसम्म समाजका कुनै एक व्यक्ति नजिकको मस्जिदमा लगातार १० दिनसम्म बस्छन् । नित्यकर्मबाहेक मस्जिदबाट बाहिर निस्कन पाउँदैनन् । समाजमा आउनसक्ने कुनै विपत्तिलाई समाप्त पार्न धार्मिक एवं मानवताको उद्देश्यसाथ मस्जिदमा बास गर्ने गरेको नेपाल मुस्लिम इत्तेहाद सङ्गठन झापाका पूर्वसचिव सादिक अन्सारीले बताउनुभयो ।

यस अवसरमा समाजका गरिबहरूलाई दान पनि दिइन्छ, जसलाई 'फिद्रा' भनिन्छ ।

आफ्नो परिवारका सदस्यको सङ्ख्यानुसार घरमूलीले प्रतिव्यक्ति दुई किलो ४५ ग्राम गहुँ वा सो बराबरको नगद वा अन्य सामान गरिबहरूलाई दान गर्नुपर्ने नियम छ । यो महिनामा धर्मावलम्बीले दिनको पाँचपटक नमाज पढ्छन् ।

रमजान महिनामा अल्लाहको आशीर्वाद प्राप्त हुने विश्वासका साथ मुस्लिम धर्मावलम्बीले यो पर्व मनाउने गर्छन् ।

त्यसैगरी तनहुँ जिल्लामा रहेका इस्लाम धर्मावलम्बीले बिहीबार इद उल फित्र पर्व हर्षोल्लासमय वातावरणमा मनाए ।

तनहुँको दमौली, एतिस्वारा, पुर्कोट, भियाड, दुलेगौंडा, किहुँ, थप्रेक, भानु प्रसन्तपुर, चोक चिसापानीलगायतका गाविसमा रहेका मस्जिदहरूमा जम्मा भई मुसलमानहरूले इद पर्व मनाए ।

दमौली मुस्लिम सेवा समिद्वारा बिहीबार यहाँ आयोजित कार्यक्रममा धर्मगुरु हाफिज आरिफ रजाले धार्मिक प्रवचन गरी सम्पूर्ण मुस्लिमलाई इदको नवाज पढाउनुभयो ।

यसैगरी उपराष्ट्रपति परमानन्द झाले मुसलमान समुदायको महान् पर्व इद -इदुल्ल फित्र)को अवसरमा शुभकामना सन्देश दिनुभएको छ ।

सन्देशमा उहाँले "विविधतामा एकता, नेपाली मात्रको विशेषता'को रूपमा हाम्रो क्षेत्र र जातिविशेषका विभिन्न चाडपर्व मनाउने क्रममा मुसलमान धर्मावलम्बीको महान् पर्व इद -इदुल्ल फित्र)को अवसरमा सम्पूर्ण नेपाली मुस्लिम समुदाय तथा नेपालभित्र रहेका यो पर्व मनाउने अन्य मुस्लिम दिदीबहिनी तथा दाजुभाइहरूमा म हार्दिक शुभकामना व्यक्त गर्दछु" भन्नुभएको छ ।

यसैबीच नेपाली काङ्ग्रेसका सभापति गिरिजाप्रसाद कोइरालाले इस्लाम धर्मावलम्बीको पवित्र पर्व-इद -इदुल फित्र)को उपलक्ष्यमा सबैमा हार्दिक शुभकामना-इद मुबारक व्यक्त गर्नुभएको छ ।

यस उपलक्ष्यमा श्री कोइरालाले दिनुभएको शुभकामनामा हाम्रो देश एक नयाँ र गतिशील मोडमा आइपुगेको छ र आफ्नो देशको संविधान आफैंले निर्माण गर्न इतिहासले हामीलाई एक महत्वपूर्ण जिम्मेवारी सुम्पेको छ भन्नुभएको छ ।

हाम्रो पारस्परिक एकता, आपसी मेलमिलाप र एकअर्काको सद्‍भावबाट यो जिम्मेवारीलाई वाञ्छित सफलतामा पुर्‍याउन सक्यौं भने मात्र विद्यमान अनेकौं समस्याको निराकरण गरेर नेपाललाई नयाँ, शान्त र समुन्नत नेपालमा रुपान्तरण गर्न सकिनेछ भन्दै सभापति कोइरालाले इदको यो पवित्र दिनले सबैमा यही प्रेरणा प्रदान गरोस् भन्ने कामना व्यक्त गर्नुभएको छ ।

यो लेख गोरखापत्रबाट ल्याईएको कुरा अवगत गराउँदछु।

실패는 패배가 아니다

실패는
우리에게
장의사가 아니라
교사가 되어야 한다.
실패는 패배가 아니라
조금 늦어지는 것이다.
막다른 골목이 아니라
잠깐 돌아가는 것이다.
실패를 피하는 길은
아무 말도 하지 않고,
아무것도 하지 않고,
아무것도 아니면 된다.
- 데니스 웨이틀리

Failure should be our teacher,
not our undertaker.
Failure is delay not defeat.
It is a temporary detour, not a dead end.
Failure is something we can avoid
only by saying nothing,
doing nothing and being nothing.
- Dennis Waitley

Sunday, September 28, 2008

कुन थरको उद्भव कहा ?

कुन थरको उद्भव कहा ?
भीष्म बास्कोटा

नेपालको पश्चिमी भूभाग धर्म, सभ्यता, संस्कृति, कला, वास्तुकला आदि विविध दृष्टिकोणले नेपाली संस्कृतिको भण्डार स्थलकै रूपमा रहेको छ । यो क्षेत्र नेपाली सभ्यता र संस्कृतिको उर्वर भूमि हो, नेपाली संस्कृतिको मुख्य आधार क्षेत्र हो । ऐतिहासिक अध्ययन होस् वा धार्मिक, सांस्कृतिक एवं वास्तुकलात्मक अध्ययन - यो क्षेत्रको खोज एवं अन्वेषणबिना सिङ्गो नेपाली सांस्कृतिक अध्ययन अधुरो नै रहन्छ । मानवशास्त्रीय अध्ययन र खोजका दृष्टिले पनि यो क्षेत्र प्रशिद्ध र उल्लेख्य रहेको छ । यस क्रममा अधिकांश ब्राहृमणहरूका थर विशेषतः कर्णाली, महाकाली र सेती अञ्चलका विभिन्न जिल्लाका विभिन्न ठाउका नामका आधारमा रहन गएको बुझिन्छ ।


हाल नेपालमा रहेका ब्राहृमणहरूका थर अधिकांश गाउ, ठाउ, पर्वत, गुफा, खोला र पेशा आदिको नामबाट रहेका छन् । उदाहरणका लागि, खन गुफाबाट सरेकालाई खनाल र रिजेबाट अन्यत्र हिँडेकालाई रिजाल भनिन्छ । त्यसैगरी अर्जेबाट हिँडेकालाई अर्याल भनिन्छ भने थापाबाट हिडेकालाई थपलिया वा थापा भन्ने गरिन्छ । घिमिबाट अगाडि बढेकालाई घिमिरे र पोख्रेबाट हिँडेकालाई पोख्रेल भनिन्छ । त्यस्तै ढुङ्गेर्कबाट हिँडेकालाई ढुङ्गेल भनिन्छ भने ढकेबाट हिाडेकालाई ढकाल भन्ने गरिएको छ ।



बास्कोटेहरू बास्कोटा भएका हुन् । उनीहरू बास्कोट भन्ने ठाउबाट अन्यत्र गएकाले बाास्कोटा थरबाट चिनिए । यस्ता अरु थरहरू पनि धेरै छन् । डा. स्वामी प्रपन्नाचार्यले लेख्नुभएको छ - "खनाल, रिजाल, अज्र्याल, भूर्तेल, थपलिया आदि जसरी बने त्यसरी नै भट्ट, उपाध्याय, पाण्डेय, पौडेल आदि पनि आ-आˆनै गाउ, घर, पेशा र खोलानाला आदिबाट बनेका छन् ।''


रेग्मीहरू रेग्मी हुनुभन्दा पहिले जोशी थिए भने आचार्यहरू आचार्य हुनुभन्दा पहिला भट्ट थिए । हाल भट्टलाई जाति भन्ने अर्थ लगाइए पनि वास्तवमा भट्ट भनेको पद विशेष हो । शास्त्रार्थमा विशेष दक्षता राख्ने व्यक्तिलाई भट्ट भनिन्छ । भट्टबारे प्रपन्नाचार्यले उल्लेख गर्नुभएको छ, "विद्वान् शास्त्रार्थ कुशल र लडाइमा वीरता देखाउनेलाई भट्ट भनिन्छ ।'' त्योभन्दा पूर्व उनीहरू के थिए भन्ने कुरा भने स्पष्ट छैन ।
सुदूर पश्चिमको अछाम जिल्ला विभिन्न थरहरूको उद्गमस्थलका रूपमा प्रशिद्ध छ । यहाका अधिकांश थरहरू ठाउाका आधारमा रहेका छन् । अछाम जिल्लाबाट बाहिर बसाइँ सरेकाहरूले सोही ठाउका आधारमा आ-आफ्ना थर कायम गरेको पाइन्छ । उदाहरणका लागि, तिमिल्सैनबाट गएका तिमिल्सैना, कुइँकाबाट गएका कुइकेल, बजगाउबाट गएका बजगाई, रिमाबाट गएका रिमाल वा रिजाल, घोडासैनबाट गएका घोडासैनी, रेगमबाट गएका रेग्मी भएको भनिन्छ । त्यस्तै भूर्तीबाट भूर्तेल, बाडाबाट बडाल, बस्तोलाबाट बास्तोला, लयाटीबाट लुइटेल, कालागाउबाट कालागाईं भएको मानिन्छ भने ढाकुबाट ढकाल, ढुङ्गानीबाट ढुङ्गाना, वस्तीबाट बस्नेत, पुडासैनबाट पुडासैनी, बस्काटीयाबाट बाास्कोटा र ढुङ्गाचाल्नाबाट ढुङ्गेल भएका हुन् । यी सबै ब्राहृमणहरू पूर्वीया हुन् भन्नुहुन्छ अछाम बयलपाटा निवासी ७१ वषर्ीया वृद्ध तेजप्रसाद उपाध्याय । उहाका अनुसार अछामका विभिन्न ठाउहरूको आधारमा अधिकांश ब्राहृमण थरहरूको नामकरण गरिएको छ । त्यसैले पनि यो जिल्ला प्रसिद्ध र महìवको बन्न पुगेको छ ।
यतिमात्र नभएर अछाम जिल्लालाई अन्य थरहरूको पनि पुख्र्यौली थलो मानिन्छ । कुवर पुर्खाहरूको पैतृक थलो जनालीकोट हो । यस्तै महìव बोकेको अर्को ठाउँ हो - अछामकै मष्टामाडौंस्थित सेरा गाउा । यो गाउँ काश्यप गोत्रीय कवाली अधिकारीहरूको पुख्र्यौली थलो हो । प्रमुख वासिन्दा क्षेत्री रहेको यस जिल्लामा ठकुरी, ब्राहृमण, मुसलमान -मिया वा चुरेटी), कामी, दमाईं आदिको बसोबास रहेको पाइन्छ । यस्ता महìव बोकेका स्थलहरूको थप खोज र अनुसन्धान आवश्यक छ ।

यो पनि जानी राखौ

यो पनि जानी राखौ

विज्ञानका नया नया आविष्कारले हामीलाई सजिलो पारेको छ, त्यत्तिकै अप्ठेरो पनि पारेकै छ । मोबाइल फोनबाट गीत-संगीत सुन्ने अस्ट्रेलियाली युवामध्ये ७० प्रतिशतको श्रवणशक्ति ह्रास भएको कुरा त्यहाँ श्रवणशक्ति सम्बन्धमा हालै गरिएको सर्वेक्षणबाट पत्ता लागेेको छ । उमेर ढल्किएकाहरूभन्दा पनि १८ देखि ३४ वर्ष उमेर भएका मानिसहरूको श्रवणशक्ति बढी क्षय भएको सर्वेक्षणले निष्कर्ष निकालेको छ । मोबाइल फोनबाट गीत-संगीत सुन्ने १,००० जना अस्ट्रेलियालीहरू माथि गरिएको सर्वेक्षणको क्रममा सो कुरा पत्ता लागेको हो । सर्वेक्षणका क्रममा सम्पर्कमा आएकामध्ये दुई तिहाइले आफूले मोबाइल फोनमार्फत गीत-संगीत सुन्ने गरेको जानकारी दिए । त्यसरी जानकारी दिनेमध्येमा ६० प्रतिशतले सुरक्षित भोलमभन्दा बढी भोलममा गीत-संगीत सुनेका थिए ।

मेवाको खेती नेपालमा धेरै हुन्छ । पाकेको मेवा मीठो हुनुका साथै रोगको उपचारमा पनि महìवपूर्ण हुन्छ । मेवामा 'पापेन' भन्ने पाचन क्रियामा सहयोग पुर्‍याउने तत्व पाइन्छ । यो तत्वले हामीले खाएका प्रोटिनलाई छिटो पचाउन सहयोग गर्छ । प्रोटिन पचाउन गार्‍हो हुने रोगीका लागि मेवा अत्यन्त लाभदायक हुन्छ । मेवामा चिनी तत्व कम हुन्छ भने चिल्लो तत्व ज्यादै थोरै हुन्छ । त्यसैले मधुमेहका रोगी र रक्तनलीमा बढी बोसो जमेका रोगीका लागि अमृत समान छ ।

त्यस्तै तर्बुजा पनि गर्मीमा बढी खाइने फलफूल हो । शरीरभित्रको गर्मी हटाउने गुण यसमा छ । गर्मी शरीर भएका मानिसले यो खानुपर्छ । तर्बुजामा भिटामिन ए, बी-१, बी-२, सी, ग्लुकोज, ग्लुटाभिक एसिड आदि तìवहरू प्रशस्त पाइन्छ । तर्बुजाको गुण ठण्डा छ । बढी खाएमा बेफाइदा गर्छ । यो बढी खाएमा फियो र पाचन थैलीलाई हानि पुर्‍याउाछ । त्यसैले पाचन थैली र आन्द्राभुँडीका रोगी तथा मिर्गौलाका रोगी र सधैं पातलो दिसा हुने मानिसले तर्बुजा कम खानुपर्छ । रुघा लागेको बेला खानु हुँदैन । तातोपन हटाउने , गर्मी मार्ने, तीर्खा मेट्ने, पिसाब खुलाउने, पसिना हटाउने र उच्च रक्तचाप -हाइब्लड प्रेसर) का रोगीलाई निकै फाइदा गर्छ ।

हिमाल थापा
श्रोत : मुना पत्रिका

Monday, June 9, 2008

चेतल्याण्ड साइबर काफे अपडेट "एक"

चेतल्याण्ड साइबर काफे खोलेको पनि झन्डै १५ दिनजति हुन लाग्यो। जुनको २८तारिखमा ओपन गरेको हाम्रो साइबर काफेमा भने अब केहि परिबर्तन आइसकेको छ। जम्मा ६वटा कम्प्युटर र एक सर्भरबाट सुरु भएको यो साइबर काफेमा अबचाँहि अलि मानिसहरुको आवतजावत बढ्न थालेको छ।

भक्तपुर सल्लाघारीमा राम्रो खालको सुबिधा भएका साइबर काफेहरुको अभाबले गर्दा सुरु गरेको हाम्रो चेतल्याण्ड साइबर काफे सोचेको जसरी सफलता हासिल गर्न सकेको छैन। हामीहरुले राम्रो र सुलभ सेवा उपलब्ध गराउनका लागी खोलिएको चेतल्याण्ड साइबर काफेमा बेलाबेलामा १-२ जना भन्दा ग्राहकहरु हुनुहुन्न। हाम्रो बहुत छिट्टो इन्टरनेट सेवा उपलब्ध भएपनि बिज्ञापनको अभाब भएको महसुस गरेका छौं।

बेलाबेलामा आएर हाम्रो सेवाहरुको प्रयोग गर्नुहुने ग्राहकहरुले यस्तो राम्रो र छिट्टो सर्भिस भएको साइबर काफेमा किन मानिसहरु नभएको होला अलि बिज्ञापन गर्नुस न भनिराख्नुभएको छ। ग्राहकको सन्तुष्टि हाम्रो उद्धेस्य र सफलताको सिदान्त बोकेको चेतल्याण्ड साइबर काफेमा दिनानु दिन प्रगति हुन्छ भन्ने बिश्वासका साथ राम्रो भन्दा अझ राम्रो सेवा पुर्याउनका लागि सदैब चेतनसिल र प्रयत्नसिल हुने पनि बिश्वास ब्यक्त गर्दै अर्को अपडेट सम्मको लागी यत्ति नै।

आउनुहोस, चलाउनुहोस र अनुभब गर्नुहोस।

Friday, June 6, 2008

सासु र बुहारी

सासु र बुहारीको कुरा गर्ने बित्तिकै सबैको नभएपनि महीलाहरुको ध्यानाकर्षण हुनु अनौठो कुरा हो जस्तो लाग्दैन। नेपाली समाजमा भनेको छोराहरुको बिबाह पश्चात पनि धेरै जना बुबामुमासँग नै बस्ने चलन छ। आफ्नो बुबामुमा आफ्नो छोरा सँगै बस्नु नराम्रो कुरा हैन तर बिबाह गरेर ल्याएको बुहारि भनेको जसले जे भनेपनि आफ्नो छोराछोरी भन्दा अलिक फरक नै हुन्छ होला जस्तो लाग्छ। अर्कै परिबारमा जन्मेर हुर्केर उमेर पुगेपछि बिबाहको माध्यमबाट एक परिबार हुन पुगेपछि बुहारीले भनेको आफ्नो श्रीमानको परिबारसँग नै जिबन बिताउनु पर्छ। फरक किसिमको पारिबारिक बाताबरणमा हुर्केर भिन्दै किसिमको माया र मान्यता पाएकी एक महिलाको बिबाह पश्चात भनेको अर्कै किसिमको मुल्य र मान्यता हुन्छ।

हुन त हाल नेपालको पनि परिबर्तन भइसकेको छ र नेपाली सासुबुहारीको मानसिकतामा पनि ठुलो परिबर्तन आईसकेको छ। राजनैतिक परिबर्तन, आर्थिक परिबर्तनको साथसाथै महीलाहरुको पनि सोचाईमा ठुलो परिबर्तन आईनै सकेको छ। महीला हक अधिकार संरक्षणको लागी बिभिन्न संघ संस्थाहरु दिनदिनै खुलिराखेका छन र सेवा पुय्राउदै पनि आइराखेका छन। धेरै ठुलो परिबर्तन भइसकेको छ र पनि हामीले पत्रपत्रिकामा हेर्ने र नियमकानुनमा पढे जसरि नै महीलाहरुले हक अधिकार चाँहि पाउन सकेका छैनन् भन्ने कुरा साँचो हो। दिनभरि खुल्लामञ्चमा महीला र पुरुष बराबर हुन भन्दै भाषण दिएर घर फर्कने नेताहरुका श्रिमतीहरुलाई हेर्ने हो भने उनिहरुले पनि जति अधिकार पाउनुपर्ने हो पाउन सकिराखेका छैनन्। कारणचाँहि एउटै नै हो, किताबी कानुन र मान्यता ब्यबहार सँग ठ्वाक्कै मेल खान सक्दैनन।

घरायसी कामहरु कपडा धुने, घर सफा गर्ने, खाना तयार गर्ने बारेमा श्रिमानले सघाउदैनन् भन्ने कुरा हैन एक बुहारि अर्थात श्रिमती अर्थात महिलाले समाजमा ठुलो मानसिक पिडा बोकेका हुन्छन। कुरा भनेको कुनै ठुलो कुनै सानो भन्ने हुदैंन। आ-आफ्नो क्षेत्रमा प्रत्येक कुरा ठुलो र मुल्यवान नै हुन्छ। बेलुका रक्सी पिएर घर आउने श्रिमानको अबस्थालाई हेरौ, ५बर्षको बच्चालाई चुरोट किन्न लगाएर खाटमा बसेर बच्चाको अगाडि चुरोट पिउने श्रिमानको अबस्थालाई हेरौ, छुट्टिको बेलामा बच्चाहरुसँग समय बिताउनु त परै जाओस दिनभरि सोफामा बसेर टेलिभिजन हेर्ने र बच्चाहरुलाई मात्र पढ भन्ने श्रिमानलाई हेर्दा श्रिमतीलाई कस्तो लाग्छ होला? त्यतिमात्र हैन ग्रामिण ईलाकामा हेर्ने हो भने अझै पनि कतिपय महिलाहरुले आफ्नो श्रिमानको कुटाईपिटाई खाएर पनि चुप लागी बस्नुपर्ने बाध्यता छ। २-४दिन अघि कुन पत्रिकामा हो आधा पेट खाएर बैबाहिक जिबन बिताएको ५ बर्ष भएकी एक महीलाको जिबनी पढेको थिए। हुन त ५ बर्ष हैन आर्थिक अबस्थाले गर्दा बाचुन्जेल सम्म आधा पेट खाएर जिबन गुजार्ने नेपाली पनि धेरै छन तर महीलाको र गरिबि दुई छुट्टा छुट्टै समस्याहरु हुन।

किताबका पानाहरु पढेर समानताका बयान अर्थात ब्याख्या गर्नुभन्दा हामी पुरुषहरुले एकपटक महीलाको मनभित्र पसेर सोच्यो भने कस्तो होला? महीलाहरुका पिडा र दु:खलाई प्रत्यक्ष अनुभुति नगरेसम्म उनिहरुलाई समानताको अधिकार दिन सकिन्छ होला र? खुल्लामञ्चमा भाषण दिन आउनु अगाडि बिहान श्रिमतीसँग १घण्टा गफ गर्नुस त; उनीको पिडा अर्थात दु:खहरु के हुन राम्रोसँग सोध्नुस त!

परिबर्तन भनेको पहिला मबाट सुरु हुनुपर्दछ। मेरो परिबारबाट सुरु हुनुपर्दछ। हामीबाट शुरु हुनुपर्दछ अनि देश परिबर्तन हुन्न र?